Tập huấn về công nghiệp văn hoá: Kết nối tri thức – Mở rộng tầm nhìn nghề nghiệp

Ngày 21/6/2025, tại Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội, Khoa Tiếng Việt và Văn hoá Việt Nam, Trường Ngoại ngữ - Du lịch đã tổ chức buổi Tập huấn với chủ đề: “Xu hướng và thực tiễn thực hành chính sách phát triển các ngành công nghiệp văn hoá trên thế giới và Việt Nam”. Chương trình có sự tham gia của TS. Cao Thị Thanh – Trưởng khoa Quản trị Nhà hàng - Khách sạn, TS. Nguyễn Phương Thảo – Trưởng khoa Du lịch, Trường Ngoại ngữ - Du lịch, Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội cùng các cán bộ, giảng viên và sinh viên Khoa Tiếng Việt và Văn hoá Việt Nam với phần trình bày của diễn giả PGS.TS. Nguyễn Thị Thu Phương - Viện trưởng Viện Văn hoá Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam.

Là nhà nghiên cứu với nhiều đóng góp trong lĩnh vực chính sách văn hoá và công nghiệp sáng tạo, PGS.TS. Nguyễn Thị Thu Phương đã có một bài trình bày sâu sắc và mang tính định hướng lâu dài. Bài trình bày không chỉ cung cấp kiến thức lí luận nền tảng, mà còn gợi mở nhiều vấn đề thời sự và thực tiễn có giá trị cho cả hoạt động nghiên cứu và hoạch định chính sách văn hoá ở Việt Nam hiện nay.

PGS.TS. Nguyễn Thị Thu Phương chia sẻ tại buổi tập huấn

Trong phần trình bày đầu tiên với chủ đề “Sức mạnh mềm văn hoá Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế”, diễn giả đã phân tích sâu sắc tầm quan trọng của việc nhận diện và phát huy các nguồn lực văn hoá như một dạng quyền lực mềm trong quan hệ quốc tế.

Diễn giả đặc biệt nhấn mạnh vai trò của sức mạnh mềm văn hoá như một “nguồn lực chiến lược” trong quan hệ quốc tế, không thể thay thế bằng vũ lực hay tài chính. Dẫn lại học thuyết của Joseph Nye, diễn giả cho rằng việc nhận diện đúng các nguồn tài nguyên văn hoá là bước đi tiên quyết để phát huy giá trị văn hoá như một hình thức quyền lực mềm. Theo đó, Việt Nam đang sở hữu một kho tàng văn hoá phong phú, từ di sản vật thể - phi vật thể, danh nhân lịch sử, đến các lễ hội truyền thống và cộng đồng sáng tạo năng động.

Một trong những điểm được đánh giá cao tại buổi tập huấn là phần phân tích khung chuyển hoá sức mạnh mềm văn hoá thành ảnh hưởng thực tiễn, bao gồm 5 bước: nhận diện tài nguyên, xác lập mục tiêu, xây dựng chiến lược, đánh giá phản hồi và lan toả ảnh hưởng qua sức hấp dẫn văn hoá. Đây không chỉ là lí thuyết hàn lâm mà còn là một bản đồ hành động rõ ràng cho các nhà hoạch định chính sách, nhà quản lí văn hoá và cả giới trẻ đang theo đuổi ngành công nghiệp sáng tạo.

Tiếp nối nội dung về sức mạnh mềm, diễn giả đã giới thiệu chuyên sâu phần “Các ngành công nghiệp văn hoá Việt Nam – Thực trạng và tầm nhìn”. Diễn giả đặt vấn đề từ bức tranh toàn cảnh thế giới để lí giải vì sao Việt Nam cần có chiến lược phát triển công nghiệp văn hoá. Từ đó, đề ra chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hoá Việt Nam. PGS.TS. Nguyễn Thị Thu Phương cho biết, chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hoá Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn 2030 được ban hành với quyết tâm lớn: vượt qua rào cản nhận thức, thiếu dữ liệu và khó khăn cơ chế, nhằm khẳng định vai trò của văn hoá như một trụ cột phát triển bền vững. Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 đã khiến quá trình triển khai gặp nhiều thách thức, nhất là khi các ngành văn hoá không nằm trong nhóm thiết yếu. Việc đánh giá hiệu quả chiến lược giai đoạn 2016-2022 vẫn còn chậm. Hiện nay, Việt Nam đang hướng đến giai đoạn 2030-2045, với quan điểm phát triển có trọng tâm, trọng điểm và xác định giải pháp, cơ chế hành động phù hợp với thời đại số.

Không khí buổi tập huấn trở nên sôi nổi hơn khi bước vào phần thảo luận, trao đổi trực tiếp giữa diễn giả và người tham dự. Nhiều sinh viên đã đặt ra các câu hỏi xoay quanh vấn đề: Làm thế nào để sản phẩm văn hoá Việt Nam có thể cạnh tranh trên thị trường quốc tế? Những kĩ năng và kiến thức nào cần thiết để tham gia vào các ngành công nghiệp văn hoá? Giảng viên và cán bộ cũng trao đổi về vai trò của nhà trường trong việc tích hợp nội dung phát triển văn hoá vào chương trình đào tạo hiện nay.

PGS.TS. Nguyễn Thị Thu Phương đã chia sẻ một cách chân thành và cởi mở, đặc biệt khuyến khích sinh viên không chỉ học tốt lí thuyết mà cần rèn luyện tư duy phản biện, năng lực sáng tạo và khả năng kể chuyện văn hoá - những kĩ năng cốt lõi trong nền kinh tế văn hoá - sáng tạo hiện đại.

Đặc biệt, phát biểu tại buổi Tập huấn, PGS.TS. Lê Thị Lan Anh - Trưởng Khoa Tiếng Việt và Văn hoá Việt Nam - đã gửi lời cảm ơn sâu sắc tới diễn giả, đồng thời bày tỏ sự trân trọng đối với những chia sẻ tâm huyết, giàu giá trị học thuật và thực tiễn mà PGS.TS. Nguyễn Thị Thu Phương đã mang đến. Trưởng Khoa khẳng định: “Đây không chỉ là một buổi tập huấn mà còn là cơ hội quý báu để đội ngũ giảng viên, sinh viên trong Khoa được tiếp cận với những xu thế mới, hiểu rõ hơn vai trò chiến lược của công nghiệp văn hoá trong phát triển bền vững quốc gia.” PGS.TS. Lê Thị Lan Anh cũng chia sẻ kì vọng trong thời gian tới, Khoa sẽ có thêm nhiều hoạt động hợp tác chuyên sâu hơn với Viện Văn hoá Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam, đồng thời hướng tới việc xây dựng và phát triển các mã ngành chuyên sâu về văn hoá và công nghiệp sáng tạo, nhằm đáp ứng nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho lĩnh vực này.

Buổi Tập huấn không chỉ là dịp để cập nhật kiến thức mới mà còn mở ra những định hướng nghề nghiệp thiết thực cho sinh viên trong các lĩnh vực như: sản xuất nội dung sáng tạo, quản lí sự kiện văn hoá, truyền thông văn hoá, du lịch văn hoá và ngoại giao văn hoá. Trong bối cảnh công nghiệp văn hoá đang ngày càng được quan tâm như một ngành kinh tế mũi nhọn, sinh viên tốt nghiệp từ các chương trình đào tạo văn hoá - ngôn ngữ hoàn toàn có thể tìm thấy vị trí nghề nghiệp phù hợp, có tính cạnh tranh cao trên thị trường lao động trong nước và quốc tế.

Buổi tập huấn khép lại trong không khí hào hứng, tích cực, mở ra nhiều kì vọng về một thế hệ sinh viên năng động, sáng tạo và sẵn sàng đồng hành cùng sự phát triển của các ngành công nghiệp văn hoá Việt Nam trong tương lai.